Người bị giữ trong trường hợp khẩn cấp, người bị buộc tội có quyền tự bào chữa, nhờ luật sư hoặc người khác bào chữa trong các giai đoạn khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử đã được Hiến định tại khoản 4 Ðiều 31 Hiến pháp năm 2013 và cụ thể hóa tại Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015. Trong đó, quyền được tiếp xúc với người bào chữa của người bị giữ trong trường hợp khẩn cấp, người bị buộc tội là sự thể hiện rõ nét nhất, giá trị nhất của quy định trên. Bài viết hướng đến thống nhất cách hiểu, sử dụng và áp dụng hiệu quả quyền này trong giai đoạn điều tra vụ án hình sự.

Trong những năm gần đây, Việt Nam liên tục ký kết các hiệp định thương mại tự do (FTA) đa phương và song phương với nhiều quốc gia, trong đó có hai FTA thế hệ mới quan trọng là Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) và Hiệp định thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu (EVFTA). Bên cạnh những tác động tích cực thì việc gia nhập các FTA này cũng có những tác động tiêu cực đến các nhóm xã hội dễ bị tổn thương. Vì vậy, bảo đảm hoạt động thương mại không dẫn tới việc hạn chế hay thậm chí vi phạm quyền con người là một yêu cầu hết sức quan trọng.

Trên cơ sở nghiên cứu so sánh quy định pháp luật Việt Nam, tập trung vào pháp luật tố tụng hình sự, với các tiêu chuẩn pháp lý quốc tế về bảo vệ nạn nhân của tội phạm, bài viết đánh giá và kiến nghị hoàn thiện quy định pháp luật Việt Nam theo hướng tương thích với pháp luật quốc tế và tăng cường hiệu quả bảo vệ nạn nhân của tội phạm trong tố tụng hình sự.

Phòng vệ chính đáng (PVCĐ) là một trường hợp loại trừ trách nhiệm hình sự,  được áp dụng nhiều trong thực tiễn xét xử. Bộ luật Hình sự (BLHS) năm 2015, sửa đổi năm 2017, quy định về phòng vệ chính đáng đã có nhiều sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với thực tiễn xét xử. Tuy nhiên, sau một thời gian thi hành, quy định này đã bộc lộ một số bất cập, đòi hỏi phải tiếp tục sửa đổi, bổ sung. Từ việc phân tích, luận giải nội dung và các điều kiện của phòng vệ chính đáng, tác giả đưa ra một số kiến nghị nhằm hoàn thiện quy định về PVCĐ trong BLHS năm 2015 theo hướng tăng cường bảo vệ quyền con người, quyền công dân.      

Bảo đảm quyền con người của phụ nữ bị tước tự do trong tư pháp hình sự là làm cho những nhu cầu, lợi ích tự nhiên, vốn có và được pháp luật quy định của người phụ nữ đang bị giam giữ, quản lý, giám sát tại một môi trường cách ly khỏi xã hội được thực thi trên thực tế¹. Bài viết tập trung làm sáng tỏ các nội dung về bảo đảm quyền con người của phụ nữ tước tự do, đánh giá thực tiễn bảo đảm quyền con người của phụ nữ bị tước tự do ở Việt Nam và đề xuất một số kiến nghị nâng cao hiệu quả bảo đảm quyền con người của những đối tượng này ở Việt Nam trong thời gian tới.