Bài viết phân tích cơ sở pháp lý và thực trạng bảo đảm quyền tiếp cận thông tin của đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) trong bối cảnh Việt Nam thực hiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp (cấp tỉnh và cấp xã) theo Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 09/11/2022 của Hội nghị Trung ương 6 khóa XIII và Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2025. Từ góc độ quyền con người, nghiên cứu chỉ rõ các rào cản đặc thù (ngôn ngữ, văn hóa, địa lý, năng lực thụ hưởng), từ đó đề xuất một số giải pháp nhằm bảo đảm thực chất quyền tiếp cận thông tin cho đồng bào DTTS, góp phần hiện thực hóa nguyên tắc bình đẳng thực chất và cam kết “không để ai bị bỏ lại phía sau”.

Kết quả nghiên cứu cho thấy, thời gian qua, Việt Nam đã đạt nhiều thành tựu trong công tác bình đẳng giới, tuy nhiên, vai trò của phụ nữ vẫn bị hạn chế bởi ba nhóm yếu tố: (1) bất cập trong pháp luật và cơ chế thực thi; (2) rào cản từ định kiến giới trong văn hóa - xã hội; và (3) năng lực pháp lý cùng các rào cản tâm lý từ chính phụ nữ. Bài viết tập trung phân tích các yếu tố tác động và đề xuất giải pháp đột phá nhằm phát huy vai trò của phụ nữ trong bảo đảm quyền con người tại Việt Nam, nhấn mạnh việc hoàn thiện pháp luật, nâng cao năng lực pháp lý, thúc đẩy văn hóa bình đẳng và thí điểm các biện pháp “hành động khẳng định” để tạo ra sự thay đổi thực chất.

Trong bối cảnh toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế sâu rộng và Cách mạng công nghiệp 4.0 trên thế giới đang diễn ra hiện nay, vấn đề pháp quyền và quyền con người ngày càng trở thành những giá trị cốt lõi, phổ quát và không thể thiếu trong tiến trình phát triển của mỗi quốc gia. Ở Việt Nam, những năm gần đây, Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều văn kiện quan trọng xác định mục tiêu xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và khẳng định cam kết chính trị mạnh mẽ đối với việc bảo vệ, bảo đảm quyền con người. Tuy nhiên, việc thực hiện các mục tiêu này hiện vẫn còn nhiều thách thức, đòi hỏi cần có thêm những nghiên cứu chuyên sâu. 

Luật nhân quyền là lĩnh vực pháp lý liên ngành, giữ vai trò then chốt trong việc bảo vệ phẩm giá con người và điều tiết mối quan hệ giữa cá nhân, nhà nước và cộng đồng quốc tế. Trong bối cảnh toàn cầu hóa và sự gia tăng của các vấn đề xuyên quốc gia như biến đổi khí hậu, công nghệ số và di cư, việc nhận diện rõ các lý thuyết và phương pháp nghiên cứu quan trọng của ngành luật nhân quyền là điều cần thiết nhằm tăng cường năng lực phân tích, xây dựng và thực thi chính sách, pháp luật về lĩnh vực này.

Bài viết phân tích những thách thức pháp lý và thực tiễn đối với quyền riêng tư trong bối cảnh phát triển mạnh mẽ của trí tuệ nhân tạo (AI). Sự phụ thuộc của AI vào dữ liệu cá nhân quy mô lớn đang tạo ra xung đột căn bản với quyền con người. Bài viết tập trung phân tích thực trạng xâm phạm quyền riêng tư qua ba vấn đề: Hoạt động thu thập dữ liệu huấn luyện AI thiếu cơ sở pháp lý; Sự thiếu minh bạch của thuật toán và trách nhiệm giải trình và AI "lập hồ sơ" người dùng, đặc biệt trên mạng xã hội, xâm phạm quyền kiểm soát thông tin. Từ đó, bài viết đề xuất nhóm ba giải pháp gồm hoàn thiện pháp lý, nâng cao trách nhiệm doanh nghiệp và tăng cường vai trò giám sát của xã hội.

Lao động/việc làm là một quyền cơ bản của con người được ghi nhận trong nhiều văn kiện pháp lý quốc tế và quốc gia. Dù vậy, ở Việt Nam người khuyết tật vẫn gặp rất nhiều khó khăn khi tìm kiếm việc làm. Các rào cản trong tiếp cận việc làm của người khuyết tật còn tồn tại khá phổ biến, vì vậy, cần gỡ bỏ để tạo sự công bằng trong tiếp cận việc làm của người khuyết tật. Điều này giúp người khuyết tật có cơ hội tiếp cận việc làm, tự tin hòa nhập cộng đồng và có đóng góp vào sự phát triển đất nước.

Quyền tiếp cận nguồn nước cho sản xuất nông nghiệp và sinh kế nông thôn hiện nay được áp dụng dựa trên định nghĩa của quyền sử dụng nước trong Bình luận chung số 15 do đây là một quyền mở rộng của quyền sử dụng nước. Tuy nhiên, quyền sử dụng nước cho sản xuất nông nghiệp và sinh kế nông thôn hiện nay chưa có một bộ chỉ báo nào chung mang tính định lượng do các bối cảnh kinh tế, văn hóa, và các cách thức thực hành và trình độ nông nghiệp khác nhau giữa các quốc gia, khu vực.

Tăng trưởng kinh tế bền vững, toàn diện, dài hạn là một nội dung quan trọng của mục tiêu phát triển bền vững của Liên hợp quốc cũng như của Việt Nam, nhất là khi đất nước ta bước vào kỷ nguyên mới. Để thực hiện hiệu quả mục tiêu này, đòi hỏi đặt ra là Nhà nước phải lấy con người làm trung tâm trong quá trình phát triển. Bài viết phân tích các nội dung và đề xuất các giải pháp lấy con người làm trung tâm trong phát triển, bảo đảm tăng trưởng kinh tế bền vững, toàn diện, liên tục ở Việt Nam trong thời gian tới.

Trong những năm gần đây, giáo dục nhân quyền là vấn đề thu hút sự quan tâm thường xuyên của cộng đồng quốc tế. Giáo dục nhân quyền cũng đã trở thành một phần trong chương trình giáo dục của nhiều quốc gia trong đó có Việt Nam. Tại Việt Nam, giáo dục nhân quyền là một trong những nội dung giáo dục quan trọng trong hệ thống giáo dục quốc dân

Bài viết này sẽ tập trung phân tích các tư tưởng về quyền con người trong thời kỳ cổ đại, với trọng tâm là triết học Hy Lạp, đồng thời làm rõ sự khác biệt trong cách tiếp cận của các triết gia tiêu biểu như Socrates, Plato, Aristotle, Epicurus …. Qua đó, chúng ta sẽ thấy được nền tảng triết học sơ khai cho khái niệm quyền con người và ảnh hưởng của chúng đến các thời kỳ sau.

Bài viết này phân tích các vấn đề pháp lý và đạo đức trong thương mại điện tử, tập trung vào quyền riêng tư. Bài viết so sánh các quy định hiện hành như Quy định chung về bảo vệ dữ liệu cá nhân của Liên minh Châu Âu, Luật Thương mại điện tử của Trung Quốc và các quy định pháp luật Việt Nam. Mặc dù có các quy định pháp lý, việc tuân thủ của doanh nghiệp không chỉ nên dựa trên sự bắt buộc của pháp luật mà còn phản ánh trách nhiệm đạo đức trong kinh doanh. Bài viết đưa ra những kiến nghị đề xuất các biện pháp như yêu cầu doanh nghiệp đăng ký biến thể tên miền để chống giả mạo, tuân thủ các quy trình thu thập sự đồng ý trong xử lý dữ liệu cá nhân của các thương hiệu trên sàn thương mại điện tử.

Trí tuệ nhân tạo (AI) đang trở thành một yếu tố quan trọng trong sự phát triển của xã hội hiện đại, đem lại cả cơ hội lẫn thách thức đối với quyền con người.  Bài viết này phân tích tác động hai mặt của AI đối với quyền con người, chỉ ra các cơ hội và thách thức chính, từ đó đặt ra vấn đề AI cần phát triển như thế nào để bảo vệ và thúc đẩy quyền con người.

Phát triển bền vững là mục tiêu chung được đặt ra đối với các quốc gia trên toàn thế giới, bắt nguồn từ yêu cầu đảm bảo những nhu cầu cơ bản của con người. Dù không được trực tiếp ghi nhận trong luật nhân quyền quốc tế nhưng các vấn đề liên quan đến phát triển bền vững đã được đề cập đến trong một số nhóm quyền con người cơ bản. Bài viết này nghiên cứu mối liên hệ giữa phát triển bền vững và quyền con người thông qua việc phân tích làm rõ mối quan hệ, những nội dung cơ bản của phát triển bền vững theo luật nhân quyền quốc tế. Trên cơ sở đó, các tác giả so sánh tương quan với hệ thống pháp luật Việt Nam để đưa ra một số gợi mở và đề xuất nhằm hướng tới phát triển bền vững trên cơ sở bảo đảm quyền con người tại Việt Nam.

Bài viết này sẽ tập trung phân tích các tư tưởng về quyền con người trong thời kỳ cổ đại, với trọng tâm là triết học Hy Lạp, đồng thời làm rõ sự khác biệt trong cách tiếp cận của các triết gia tiêu biểu như Socrates, Plato, Aristotle, Epicurus …. Qua đó, chúng ta sẽ thấy được nền tảng triết học sơ khai cho khái niệm quyền con người và ảnh hưởng của chúng đến các thời kỳ sau.