Liên hợp quốc kêu gọi bảo vệ các cơ sở giáo dục

Ông António Guterres cho biết: “Từ năm 2015 - 2020, Liên minh Toàn cầu Bảo vệ Giáo dục khỏi các cuộc tấn công đã thu thập hơn 13.000 báo cáo về các cuộc đình công giáo dục hoặc sử dụng quân sự các cơ sở giáo dục trên khắp thế giới”. Hơn nữa, ông Guterres nhấn mạnh mối đe dọa này không giảm đi.

 Trẻ em đến từ CH Trung Phi đang trong lớp học tại một trại tị nạn ở Cameroon. Nguồn: UN.

Trong báo cáo năm 2023, có tên “Giáo dục bị tạm dừng”, cơ quan Cao ủy LHQ về người tị nạn (UNHCR) chỉ rõ: Năm 2022, tổng số người tị nạn trong độ tuổi đi học trên toàn cầu đã tăng gần 50% so mức năm 2021, lên 14,8 triệu em. Một nửa trong số đó, tức hơn 7 triệu em, không được học tập một cách chính quy. Tỷ lệ được tiếp cận giáo dục của nhóm người tị nạn cũng rất khác biệt ở các cấp học. Khoảng 65% số trẻ hoàn thành chương trình tiểu học, nhưng chỉ 6% số học sinh vào đại học. Tỷ lệ của các bậc học mầm non và trung học lần lượt là 38% và 41%. Đó cũng không phải là “những con số trên giấy tờ” mà là “hàng nghìn cuộc đời và tương lai” và những thiệt hại là “khôn lường”.

Người đứng đầu Liên hợp quốc chia sẻ: Mọi người cùng tưởng tượng “là một đứa trẻ, đang ngồi trong lớp học, ham học hỏi”, hoặc một giáo viên “đang tận tâm định hình tâm trí của thế hệ sau”, “bây giờ hãy tưởng tượng sự khủng khiếp mà xung đột gây ra cho việc học; trường học được nhắm mục tiêu, phá hủy hoặc sử dụng cho các mục đích quân sự. Trẻ em phải đối mặt với bạo lực, bóc lột và thậm chí bị tuyển mộ đi đánh nhau chỉ đơn giản là vì chúng đi học. Phụ nữ và trẻ em gái bị tước bỏ hoàn toàn quyền được học hành. Học sinh và giáo viên tự hỏi liệu nơi học tập của họ sẽ là mục tiêu tiếp theo hay không” – ông Guterres nói.

Tổng thư ký Liên hợp quốc kêu gọi tất cả các quốc gia chưa tham gia hãy tán thành Tuyên bố Trường học An toàn. Tuyên bố này, được 111 nước tán thành cho đến nay, phác thảo các bước cụ thể mà các chính phủ có thể thực hiện để bảo vệ trường học và việc học tập.

Ông Guterres nêu rõ mọi quốc gia phải bảo đảm rằng các cuộc tấn công vào trường học là “không thể chấp nhận được và bị trừng phạt"; đồng thời kêu gọi các nước thành viên "vượt ra ngoài các cam kết theo luật pháp quốc tế và đưa ra các chính sách và luật pháp quốc gia nhằm bảo vệ trường học, người học và xử lý thủ phạm”.

Ông kêu gọi tăng cường hỗ trợ toàn cầu cho công việc của Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hợp quốc (UNESCO) và Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF) – “những người đang làm việc suốt ngày đêm để bảo vệ giáo dục, học sinh, giáo viên và trường học ở một số nơi nguy hiểm nhất trên thế giới”. Ông Guterres đồng thời kêu gọi “làm nhiều hơn nữa để bảo vệ quyền được giáo dục cho tất cả mọi người, bởi vì khi chúng ta bảo vệ giáo dục, chúng ta bảo vệ tương lai”.

TS. Nguyễn Thế Anh

Viện Quyền con người, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh