Các tổ chức nhân dân ngày càng có vai trò quan trọng trong xây dựng Báo cáo UPR

Toàn cảnh buổi chia sẻ thông tin

Theo đồng chí Nguyễn Ngọc Hùng: “Ở Việt Nam, có rất nhiều tổ chức nhân dân hoạt động trong lĩnh vực bảo vệ và thúc đẩy quyền con người nói chung và quyền của các nhóm người cụ thể. Một trong những điểm mạnh của các tổ chức nhân dân là có nhiều thông tin về quyền con người thông qua các hoạt động của mình, đặc biệt là thông tin liên quan đến việc thực thi pháp luật, các chính sách của Nhà nước, việc thực hiện của các địa phương trong việc bảo vệ và thúc đẩy quyền con người”.

Cơ chế rà soát định kỳ phổ quát (UPR) của Hội đồng Nhân quyền Liên hiệp quốc (LHQ) ra đời nhằm cải thiện tình hình nhân quyền trên thực tế của toàn bộ 193 quốc gia thành viên của Liên hiệp quốc.Tính đến nay, Việt Nam đã tham gia đủ 3 chu kỳ UPR vào các năm 2009, 2014 và 2019. Việt Nam là một trong các quốc gia nhận được nhiều sự quan tâm nhất trong UPR, với số các quốc gia tham gia phần đối thoại tương tác rất lớn (76 quốc gia tham gia lần thứ nhất, 106 quốc gia tham gia lần thứ hai, và 121 quốc gia tham gia lần thứ ba).

 Toàn bộ các văn bản liên quan đến UPR của Việt Nam trong 3 chu kỳ, bao gồm báo cáo của ba bên (Nhà nước, Liên hợp quốc, và các bên liên quan), báo cáo của Nhóm Công tác về UPR, Kết quả UPR và Nghị quyết của Hội đồng Nhân quyền thông qua kết quả UPR của Việt Nam, cùng với bản lưu các webcast phiên đối thoại tương tác và phiên toàn thể thảo luận và thông qua kết quả tại Hội đồng QCN LHQ được đăng công khai trên trang về Việt Nam tại trang web của OHCHR. UPR là một cơ chế nhân quyền quốc tế được Nhà nước Việt Nam coi trọng, có lẽ vì đây là một hình thức đối thoại với nhiều quốc gia nhất tại LHQ.

Phó Chủ tịch Liên hiệp Các tổ chức hữu nghị Việt Nam cũng cho biết, đối với tiến trình UPR, trong suốt cả ba chu kỳ I, II, III, VUFO và các tổ chức thành viên đã tích cực tham gia đóng góp ý kiến cho Báo cáo quốc gia và có báo cáo về tình hình nhân quyền của Việt Nam gửi Văn phòng Cao uỷ Nhân quyền Liên hiệp quốc; cũng như cử đại diện tham gia phát biểu tại phiên họp của Hội đồng Nhân quyền Liên hiệp quốc về Báo cáo UPR của Việt Nam.

Theo Điều phối viên thường trú Liên hiệp quốc Pauline Tamesis, tiến trình UPR mang đến cơ hội thúc đẩy sự thay đổi tích cực và thúc đẩy nhân quyền ở cấp quốc gia. Bằng cách tích cực tham gia vào quá trình soạn thảo báo cáo, các tổ chức nhân dân đang góp phần vào cuộc đối thoại rộng rãi hơn và định hình tương lai của nhân quyền.

Tại sự kiện, các tổ chức nhân dân đã được thông tin về tiến trình xây dựng UPR, sự tham gia của Việt Nam và các tổ chức nhân dân Việt Nam trong ba chu kỳ UPR vừa qua. Các đại biểu cũng được hướng dẫn kỹ năng cần thiết để đóng góp hiệu quả vào quá trình đề xuất của các bên liên quan đến UPR.

TS. Nguyễn Thế Anh

Viện Quyền con người, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh