Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam năm 2015 ra đời đã giúp công tác quản lý, giam giữ người bị tạm giữ, người bị tạm giam tại các trại tạm giam, nhà tạm giữ đúng quy định của pháp luật, bảo đảm công tác điều tra, thi hành án. Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam cũng đã góp phần hoàn thiện hơn về các quy định bảo đảm quyền con người của người bị tạm giữ, người bị tạm giam. Bài viết đưa ra thực trạng quản lý giam giữ nhóm người đồng tính, người chuyển giới tại các trại tạm giam, nhà tạm giữ cũng như những khó khăn trong quản lý giam giữ nhóm đối tượng này, từ đó đưa ra một số giải pháp hoàn thiện Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam

Ảnh minh họa. Nguồn: vkstuyenquang.gov.vn
- Đặt vấn đề
Đồng tính hay còn gọi là đồng tính luyến ái là thuật ngữ dùng để chỉ sự hấp dẫn trong tình yêu, tình dục, yêu đương hay quan hệ tình dục giữa những người cùng giới tính với nhau, kể cả chỉ là tạm thời hoặc lâu dài. Người chuyển giới là những đối tượng có cơ thể về mặt vật lý là của một giới tính này, nhưng lại cảm thấy rằng họ thuộc về giới tính kia, sau đó sẽ có những can thiệp về mặt hình thức hoặc y khoa để về đúng với giới tính mong muốn.
Hiện nay, các quyền của người bị tạm giữ, người bị tạm giam nói chung và đồng tính, người chuyển giới trong quá trình bị giam giữ đang ngày càng được quan tâm và bảo vệ. Trong lĩnh vực hình sự, các chế tài, biện pháp đưa ra một mặt nhằm răn đe, trừng phạt nhưng mặt khác có ý nghĩa trong việc giáo dục đối tượng tuân thủ pháp luật. Do đó, pháp luật hình sự cần mang tính nhân đạo, đảm bảo các quyền con người, đặc biệt là với những người đồng tính, người chuyển giới. Từ khi Liên Hợp Quốc được thành lập vào năm 1945, quyền con người đã nhận được sự quan tâm mạnh mẽ của dư luận và có sự tác động lớn tới các quan hệ chính trị, pháp lý, xã hội ở tất cả các cấp độ quốc gia, khu vực và quốc tế. Pháp luật thế giới đã có những quy định cụ thể về việc tạm giữ, tạm giam người đồng tính, người chuyển giới nhằm đảm bảo các quyền con người của họ trong thời gian bị tạm giữ, tạm giam như: công ước về quyền kinh tế, xã hội và văn hóa - 1996 ICESCR; Những nguyên tắc cơ bản về đối xử với tù nhân 1990; Tập hợp các nguyên tắc về bảo vệ tất cả những người bị giam hay bị cầm tù dưới bất kỳ hình thức nào - 1988... Công ước quốc tế về các quyền dân sự và chính trị quy định: “Mọi người đều có quyền hưởng tự do và an ninh cá nhân. Không ai bị bắt hoặc giam giữ vô cớ. Không một ai bị tước quyền tự do trừ trường hợp có lý do và phải theo đúng thủ tục mà luật pháp đã quy định. Bất cứ người nào là nạn nhân của việc bị bắt hoặc bị giam giữ bất hợp pháp đều có quyền yêu cầu được bồi thường” và “Những người bị tước đoạt tự do phải được đối xử nhân đạo và với sự tôn trọng nhân phẩm và tự do vốn có của con người”.
- Thực tiễn quản lý giam giữ người bị tạm giữ, người bị tạm giam là người đồng tính, người chuyển giới
Tạm giữ, tạm giam được xem là các biện pháp ngăn chặn được áp dụng nhằm ngăn ngừa tội phạm xảy ra hoặc khi có căn cứ chứng tỏ người phạm tội gây khó khăn cho việc điều tra, truy tố, xét xử hoặc sẽ tiếp tục phạm tội hoặc để bảo đảm thi hành án. Tạm giữ có thể áp dụng đối với người bị giữ trong trường hợp khẩn cấp, người bị bắt trong trường hợp phạm tội quả tang, người phạm tội tự thú, đầu thú hoặc đối với người bị bắt theo quyết định truy nã. Tạm giam có thể áp dụng đối với bị can, bị cáo về tội đặc biệt nghiêm trọng, tội rất nghiêm trọng hoặc phạm tội ít nghiêm trọng mà có căn cứ cho rằng người đó có thể trốn hoặc cản trở việc điều tra, truy tố, xét xử hoặc có thể tiếp tục phạm tội. Như vậy, có thể thấy tạm giữ, tạm giam là các biện pháp cách li bị can, bị cáo ra khỏi xã hội, làm hạn chế một số quyền của bị can, bị cáo nhằm phục vụ cho quá trình giải quyết vụ án một cách thuận lợi hơn. Nguyên tắc suy đoán vô tội và yêu cầu tôn trọng phẩm giá con người đòi hỏi mọi biện pháp tạm giữ, tạm giam đều phải được thực hiện trong khuôn khổ pháp luật và bảo đảm quyền con người của người bị áp dụng biện pháp, bất kể họ đang trong giai đoạn điều tra, xét xử hay thi hành án.”
Hiện nay, toàn quốc có 82 trại tạm giam (trong Công an nhân dân có 69 trại tạm giam, trong Quân đội nhân dân có 13 trại tạm giam), 734 nhà tạm giữ (trong Công an nhân dân có 711 nhà tạm giữ, trong Quân đội nhân dân có 34 nhà tạm giữ) và 224 buồng tạm giữ thuộc các đồn Biên phòng ở các khu vực biên giới, hải đảo xa trung tâm hành chính cấp huyện; đang trực tiếp quản lý giam giữ 57.979 người bị tạm giam, 1.573 người bị tạm giữ. Trong đó, có 543 người đồng tính, 78 người chuyển giới đang bị tạm giữ, tạm giam. Đây là nhóm đối tượng dễ bị kỳ thị, bạo lực thậm chí là xâm hại tình dục khi bị tạm giữ, tạm giam chung với những đối tượng khác, người đồng tính bị tạm giữ, tạm giam. Quy định của pháp luật Việt Nam về bảo đảm quyền của người đồng tính, người chuyển giới khi bị tạm giữ, tạm giam về cơ bản đã bám sát và phù hợp với các quy định của pháp luật quốc tế. Những nguyên tắc và các quyền được quy định rõ hơn trong Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam năm 2015.
- Quy định của pháp luật về quản lý giam giữ người bị tạm giữ, người bị tạm giam là người đồng tính, người chuyển giới
Quyền con người là những quyền tự nhiên của con người và không bị tước bỏ bởi bất cứ ai và bất cứ chính thể nào. Theo định nghĩa của Văn phòng Cao Uỷ Liên Hiệp Quốc, quyền con người là những đảm bảo pháp lý toàn cầu có tác dụng bảo vệ các cá nhân và các nhóm chống lại những hành động hoặc sự bỏ mặc mà làm tổn thương đến nhân phẩm, những tự do cơ bản của con người. Bên cạnh định nghĩa trên, một số ý kiến khác cũng được khẳng định, theo đó, quyền con người là sự được phép mà tất cả các thành viên của cộng đồng nhân loại, không phân biệt giới tính, chủng tộc, tôn giáo, địa vị xã hội v.v… đều có từ khi sinh ra, đơn giản bởi vì họ là con người. Định nghĩa này mang dấu ấn của học thuyết về các quyền tự nhiên. Để kịp thời ngăn chặn tội phạm hoặc khi có căn cứ chứng tỏ người bị buộc tội sẽ gây khó khăn cho việc điều tra, truy tố, xét xử hoặc để đảm bảo thi hành án thì cơ quan, người có thẩm quyền trong phạm vi thẩm quyền của mình có thể áp dụng biện pháp tạm giữ, tạm giam. Quyền của người đồng tính khi bị tạm giữ, tạm giam được hiểu đó là những quyền được sống, quyền bất khả xâm phạm về thân thể, quyền được đối xử bình đẳng… Đó là những quyền mà mỗi con người đều được hưởng mà không bị phân biệt theo giới tính.
Pháp luật Việt Nam cũng đã có những quy định nhằm đảm bảo quyền của người đồng tính trong thời gian bị tạm giữ, tạm giam như: Hiến pháp năm 2013, Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam năm 2015… Các quy định của pháp luật là cơ sở để các cơ quan có thẩm quyền thực hiện các biện pháp nhằm đảm bảo quyền con người của người đồng tính trong hoạt động tạm giữ, tạm giam. Hiến pháp năm 2013 quy định: “Mọi người có quyền bất khả xâm phạm về thân thể, được pháp luật bảo hộ về sức khoẻ, danh dự và nhân phẩm; không bị tra tấn, bạo lực, truy bức, nhục hình hay bất kỳ hình thức đối xử nào khác xâm phạm thân thể, sức khỏe, xúc phạm danh dự, nhân phẩm”; “người bị bắt, tạm giữ, tạm giam, khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án trái pháp luật có quyền được bồi thường thiệt hại về vật chất, tinh thần và phục hồi danh dự. Người vi phạm pháp luật trong việc bắt, giam, giữ, khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án gây thiệt hại cho người khác phải bị xử lý theo pháp luật”. Người bị tạm giữ, người bị tạm giam chưa bị coi là có tội, họ mới chỉ là nghi phạm và vẫn là công dân bình thường. Họ chỉ bị cách ly với xã hội và có sự quản lý, kiểm tra, giám sát của Nhà nước. Hiến pháp năm 2013 chỉ quy định chung mà không có quy định cụ thể về quyền của người đồng tính trong hoạt động tạm giữ, tạm giam. Tuy nhiên, đây là cơ sở để Nhà nước cụ thể hóa các quy định về đảm bảo quyền con người của người đồng tính trong các văn bản quy phạm pháp luật chuyên ngành. Cụ thể là Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam năm 2015. Điều 2 quy định: “Người bị tạm giữ là người đang bị quản lý tại cơ sở giam giữ trong thời hạn giam giữ, gia hạn tạm giữ theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015” còn “Người bị tạm giam là người đang bị quản lý tại cơ sở giam giữ trong thời hạn tạm giam, gia hạn tạm giam theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015, bao gồm bị can, bị cáo, người bị kết án phạt tù, người bị kết án tử hình mà bản án chưa có hiệu lực pháp luật hoặc đang chờ thi hành án, người bị tạm giam để thực hiện việc dẫn độ”. Quyền của người bị tạm giữ, tạm giam được quy định tại Điều 9 bao gồm: được bảo vệ an toàn tính mạng, thân thể, tài sản, tôn trọng danh dự, nhân phẩm; được phổ biến các quyền và nghĩa vụ của mình, nội quy của cơ sở giam giữ; được thực hiện quyền bầu cử theo quy định tại Điều 29 của Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu hội đồng nhân dân; quyền bỏ phiếu trưng cầu ý dân theo quy định tại Điều 24 của Luật Trưng cầu ý dân, những quy định này thể hiện sự nhận thức đầy đủ và đúng đắn về địa vị pháp lý của người bị tạm giữ, người bị tạm giam. Điều 4, Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam năm 2015 đã ghi nhận nguyên tắc: “Bảo đảm nhân đạo, không tra tấn, truy bức, dùng nhục hình hay bất kỳ hình thức đối xử nào khác xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của người bị tạm giữ, người bị tạm giam”; “Áp dụng các biện pháp quản lý giam giữ phải căn cứ vào tính chất, mức độ của hành vi phạm tội, độ tuổi, giới tính, sức khỏe; bảo đảm bình đẳng giới, quyền, lợi ích chính đáng của phụ nữ, trẻ em và các đặc điểm nhân thân khác của người bị tạm giữ, người bị tạm giam”. Như vậy, đối với người đồng tính thì phải được áp dụng các biện pháp quản lý giam giữ phù hợp. Quy định như vậy là phù hợp với quy định của pháp luật quốc tế trong Tuyên ngôn quốc tế nhân quyền năm 1948, Công ước quốc tế về các quyền dân sự và chính trị năm 1966. Điều này cho thấy pháp luật nước ta luôn bảo vệ quyền con người khi bị tạm giữ, tạm giam, bảo đảm nhân đạo, không tra tấn, truy bức, nhục hình hình hay bất kỳ hình thức đối xử nào khác.
Tại Khoản 4, Điều 18, Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam năm 2015 đã quy định người bị tạm giữ, người bị tạm giam là người đồng tính, người chuyển giới thì có thể được bố trí giam giữ ở buồng riêng. Đây là lần đầu tiên Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam năm 2015 có quy định về việc giam, giữ riêng đối với người đồng tính, người chuyển giới. Những quy định này phần nào cho thấy pháp luật đã có sự quan tâm đến những người dễ tổn thương là người đồng tính và người chuyển giới. Tuy nhiên, quy định này chỉ áp dụng đối với người đồng tính và người chuyển giới. Vậy, nếu là người song tính luyến ái thì sẽ không được áp dụng quy định về giam giữ ở buồng riêng. Họ là những người thuộc cộng đồng LGBT (là tên viết tắt các chữ cái đầu của một cộng đồng những người đồng tính luyến ái nữ (Lesbian), đồng tính luyến ái nam (Gay), song tính luyến ái (Bisexual) và người chuyển giới (Transgender)), là những người dễ bị tổn thương, có nguy cơ bị kỳ thị và bị xâm hại trong thời gian bị tạm giữ, tạm giam nhưng lại không được áp dụng quy định về giam giữ riêng. Bên cạnh đó, tại khoản 4, Điều 18, Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam năm 2015 chỉ quy định là “có thể” giam giữ riêng đối với người đồng tính chứ không bắt buộc các cơ quan phải giam giữ riêng. Quy định như vậy không mang tính bắt buộc nên các cơ quan có thẩm quyền có thể áp dụng hoặc không. Vì vậy, một số cơ sở tạm giữ, tạm giam và cán bộ vì khó khăn trong việc xác định giới tính của người phạm tội nên đã không áp dụng quy định này. Điều này sẽ dẫn đến tình trạng tuy luật có quy định nhưng không thi hành trên thực tiễn. Mặt khác, Luật chỉ quy định có thể bố trí giam giữ riêng nhưng không quy định cụ thể về việc bố trí buồng giam riêng cho những người này như thế nào. Quy định không cụ thể dẫn đến việc thực thi gặp nhiều khó khăn.
Tại Khoản 2, điều 16, Luật thi hành tạm giữ, tạm giam năm 2015 quy định cơ sở giam giữ phải tổ chức khám sức khỏe, kiểm tra thân thể của người bị tạm giữ, người bị tạm giam, “việc kiểm tra thân thể người bị tạm giữ, người bị tạm giam là nam giới do cán bộ nam thực hiện, nữ giới do cán bộ nữ thực hiện và được tiến hành ở nơi kín đáo”. Tuy nhiên, Luật lại chưa có quy định về việc kiểm tra thân thể đối với người đồng tính, người chuyển giới. Liệu rằng việc áp dụng quy định này cho người đồng tính, người chuyển giới thì có đảm bảo các quyền con người của người đồng tính, người chuyển giới hay không, đặc biệt là trong vấn đề xâm hại tình dục người đồng tính, người chuyển giới. Nếu áp dụng như quy định của Luật này thì những người mặc dù đã chuyển giới thành nữ về mặt sinh học nhưng trên giấy tờ vẫn là nam thì sẽ do cán bộ nam thực hiện việc kiểm tra thân thể. Ngoài ra, luật cũng chưa có quy định về việc kiểm tra thân thể của người song tính, ai sẽ là người tiến hành việc kiểm tra thân thể của họ. Bên cạnh đó, Luật thi hành tạm giữ, tạm giam năm 2015 cũng chưa có quy định cụ thể về việc xác định giới tính của người bị tạm giữ, người bị tạm giam để thực thi các quy định trên. Cơ quan nào sẽ có thẩm quyền xác định giới tính của người đồng tính và trình tự, thủ tục, điều kiện như thế nào cũng chưa có quy định cụ thể. Dựa vào đâu để xác định một người là đồng tính hay chuyển đổi giới tính để cơ quan có thẩm quyền có thể căn cứ vào đó để tổ chức thi hành? Đây là một khó khăn lớn trong việc thực thi quy định về giam giữ riêng đối với người đồng tính. Việc xác định một người là người đồng tính, song tính, chuyển giới phải được xác định theo cơ sở khoa học nhất định chứ không thể xác định thông qua việc khai báo tự nguyện của người phạm tội hay nhận định của cán bộ trại tạm giam.
- Một số giải pháp hoàn thiện pháp luật về quản lý giam giữ người bị tạm giữ, người bị tạm giam là người đồng tính, người chuyển giới
Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam năm 2015 lần đầu tiên đã có quy định về việc giam, giữ riêng đối với người đồng tính, người chuyển giới. Quy định này góp phần bảo đảm cho các đối tượng này (đặc biệt là người chuyển giới) tránh khỏi sự kỳ thị của người khác khi bị tạm giữ, tạm giam. Tuy nhiên việc áp dụng quy định vào thực tiễn gặp rất nhiều khó khăn, chính vì vậy, để nâng cao hiệu quả công tác quản lý người bị tạm giữ, người bị tạm giam nói chung và người đồng tính nói riêng khi bị tạm giữ, tạm giam, chúng ta cần thực hiện một số giải pháp sau:
Một là, cán bộ trại tạm giam cần phải nghiêm khắc, áp dụng đúng quy trình công tác, xử lý nghiêm những trường hợp người bị tạm giữ, người bị tạm giam cố tình khai báo gian dối, không kê khai thông tin chính xác trong quá trình điều tra, xem xét về giới tính. Cán bộ trực tiếp đảm nhận kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam phải nắm vững các quy định của pháp luật về công tác tạm giữ, tạm giam; công tác quản lý đối với người bị tạm giữ, người bị tạm giam nói chung và người đồng tính nói riêng. Đối với cơ quan công an, cơ quan điều tra nói chung và các điều tra viên nói riêng, thường xuyên học tập bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, ý thức chính trị, đề cao ý thức tổ chức kỷ luật; nắm chắc các quy định của pháp luật về bắt, tạm giữ, tạm giam đối với người đồng tính; hiểu, tôn trọng, bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của người đồng tính khi bị tạm giữ, tạm giam; phối hợp và tạo điều kiện thuận lợi cho luật sư tham gia ngay trong quá trình bắt, tạm giữ, tạm giam khi giải quyết vụ án có liên quan đến người đồng tính; hướng dẫn, giải thích pháp luật và tạo mọi điều kiện thuận lợi cho người bị tạm giữ, người bị tạm giam thực hiện đầy đủ các quyền, lợi ích hợp pháp mà họ được hưởng hoặc không bị pháp luật hạn chế theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự và Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam năm 2015.
Hai là, tại Điều 18 Luật thi hành tạm giữ, tạm giam năm 2015 chỉ quy định giam, giữ riêng đối với những người đồng tính và người chuyển giới, còn người song tính luyến ái (những người chưa chuyển giới) thì không quy định. Điều này cũng chỉ đề cập về giam, giữ tại buồng riêng nhưng lại chưa có quy định cụ thể về buồng giam giành cho những người này như thế nào? Do đó, quy định pháp luật cần bổ sung thêm quy định tạm giữ, tạm giam đối với cả người song tính luyến ái. Đây cũng là nhóm đối tượng yếu thế, cần được bảo vệ trong hoạt động tạm giữ, tạm giam. Bộ Công an phối hợp với các cơ quan chuyên môn cần có hướng dẫn cụ thể, chi tiết như thế nào là người đồng tính, người chuyển đổi giới tính và người song tính. Đồng thời, thành lập cơ quan chuyên môn xác định giới đối với người bị tạm giữ, người bị tạm giam. Cần quy định rõ về cách thức, điều kiện cơ sở vật chất bố trí các buồng giam riêng cho những người đồng tính nhằm khắc phục tình trạng khó khăn cho cán bộ trong việc phân luồng, bố trí phòng giam cho chủ thể đặc biệt này.
Do đó, đề xuất bổ sung quy định tại khoản 2 Điều 16 Luật thi hành tạm giữ, tạm giam năm 2015 như sau: “Việc kiểm tra thân thể người bị tạm giữ, người bị tạm giam là nam giới do cán bộ nam thực hiện, nữ giới do cán bộ nữ thực hiện và được tiến hành ở nơi kín đáo; người đã phẫu thuật chuyển đổi bộ phận sinh dục của nam thành nữ, phẫu thuật ngực thành nữ (hoặc chỉ chuyển đổi bộ phận sinh dục của nam thành nữ) do cán bộ nữ thực hiện; người đã phẫu thuật nhằm chuyển đổi bộ phận sinh dục của nữ thành nam, cắt bỏ ngực nữ (hoặc chỉ chuyển đổi bộ phận sinh dục của nữ thành nam) do cán bộ nam thực hiện; người đồng tính nam do cán bộ nam khám, người đồng tính nữ do cán bộ nữ khám”.
Ba là, đối với những người về bản chất họ sinh ra đã được công nhận giới tính là nam hoặc nữ. Tuy nhiên, họ lại có xu hướng giới tính ngược lại so với giới tính được công nhận. Trong khi thực tế họ chưa có điều kiện để chuyển giới hoặc không muốn chuyển giới. Đối với nhóm người này, Luật thi hành tạm giữ, tạm giam cần có những quy định rõ ràng để đảm bảo quyền lợi của họ khi bị tạm giữ hoặc tạm giam. Ví dụ, nhóm đối tượng này lấy vợ, chồng thì việc thăm gặp vợ chồng của họ được xử lý như thế nào.
Đối với những người vô tính là những người không bị hấp dẫn tính dục của bất kỳ giới tính nào. Những người này được gọi là LGBT+ tức là giới tính cũng có sự khác thường. Họ không phải là đồng tính, lưỡng tính trong khi pháp luật về tạm giữ, tạm giam vẫn chưa có quy định nào. Vì vậy, cần phải có quy định cụ thể giành cho nhóm đối tượng này.
Bốn là, cần sửa đổi quy định về việc kiểm tra thân thể của người bị tạm giữ, người bị tạm giam. Theo đó đề xuất của tác giả, cần sửa đổi quy định này thành “việc xác định cán bộ thực hiện nhiệm vụ kiểm tra thân thể người bị tạm giữ, người bị tạm giam là người đồng tính sẽ dựa trên giới tính sinh học của họ chứ không phải xác định giới tính trên giấy tờ tùy thân, hoặc có thể hỏi ý kiến của người đồng tính về việc cử cán bộ kiểm tra thân thể”. Ngoài ra, hoàn thiện một số quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015, quy định chặt chẽ hơn nữa về một số vấn đề như đề cao trách nhiệm cá nhân của người ra Quyết định tạm giữ, Lệnh tạm giam; người thi hành Quyết định tạm giữ, Lệnh tạm giam đúng người phạm tội, tránh oan sai. Các cơ quan tiến hành tố tụng, trại tạm giam luôn tôn trọng và bảo đảm những quyền và lợi ích chính đáng của người đồng tính.
- Kết luận
Hệ thống pháp luật Việt Nam đã hoàn thiện hơn cả về tư duy pháp lý và kỹ thuật lập pháp ở tất cả các lĩnh vực, trong đó có hoạt động tạm giữ, tạm giam. Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam năm 2015 đã có những quy định về người đồng tính, người chuyển giới nhằm bảo vệ các quyền của họ trong thời gian bị tạm giữ, tạm giam. Tuy nhiên, những quy định này vẫn chưa cụ thể, nhiều bất cập, chưa có các căn bản hướng dẫn thi hành nên thực tiễn thực hiện quy định gặp nhiều khó khăn, vướng mắc. Nhà nước cần nghiên cứu các biện pháp cụ thể để đảm bảo hơn nữa các quyền của người đồng tính trong hoạt động tạm giữ, tạm giam, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, bảo vệ người đồng tính khỏi những hành vi xâm hại tình dục và thân thể.
Bên cạnh việc hoàn thiện các quy định của Luật Thi hành tạm giữ tạm giam, cán bộ quản lý trại tạm giam cần phải nghiêm khắc, áp dụng đúng quy trình, không lơ là hay biểu hiện “cho qua” trong những trường hợp người bị tạm giữ, người bị tạm giam là người cố tình gian dối, không kê khai thông tin chính xác trong quá trình điều tra, khám xét. Đồng thời tăng cường tuyên truyền, giáo dục pháp luật cho tất cả đối tượng trong quá trình tạm giữ, tạm giam. Các hoạt động này có vai trò rất lớn trong công tác quản lý, giáo dục bị can, bị cáo, phạm nhân, hỗ trợ quá trình điều tra và đặc biệt khi tuyên truyền pháp luật liên quan đến người đồng tính, người chuyển giới tất cả đối tượng này sẽ ý thức tốt hơn về việc không nên kì thị hay có hành động vi phạm đến người đồng tính, người chuyển giới. Từ đó sẽ hạn chế được tình trạng xảy ra mâu thuẫn giữa các đối tượng bị tạm giữ, tạm giam là người đồng tính, người chuyển giới và các đối tượng khác.
ThS Nguyễn Duy Huy
Học viện Cảnh sát nhân dân
---
Tài liệu tham khảo:
1. Bộ Công an (2016), Thông tư số 60/2017/TT-BCA ngày 14 tháng 12 năm 2016 sửa đổi hiệu lực thi hành của Thông tư số 20/2016/TT-BCA ngày 09/6/2016, Thông tư số 22/2016/TT-BCA ngày 16/6/2016, Thông tư số 27/2016/TT-BCA ngày 28/6/2016 của Bộ Công an, Hà Nội.
2. Bộ Công an (2017), Thông tư số 33/2017/TT-BCA ngày 19 tháng 9 năm 2017 quy định về tiếp nhận, quản lý giam giữ người bị tạm giữ, người bị tạm giam, Hà Nội;
3. Bộ Công an (2017), Thông tư số 34/2017/TT-BCA ngày 19 tháng 9 năm 2017 của Bộ trưởng Bộ Công an quy định về việc tổ chức cho người bị tạm giữ, người bị tạm giam gặp thân nhân; nhận quà; gửi, nhận thư, sách, báo, tài liệu, Hà Nội;
4. Bộ Công an (2017), Thông tư số 36/2017/TT-BCA ngày 19 tháng 9 năm 2017 quy định ban hành Nội quy cơ sở giam giữ, Hà Nội;
5. Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt nam (2017), Nghị định số 120/2017/NĐ-CP, ngày 06 tháng 11 năm 2017 quy định chi tiết một số điều của luật thi hành tạm giữ, tạm giam, Hà Nội;
6. Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2015), Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam, Hà Nội;
7. Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2015), Bộ luật Tố tụng hình sự, Hà Nội;